Factoring, een uitkomst of veel te duur?

Factoring, het lijkt alsof geen enkele ondernemer er nog omheen kan. De factoringbedrijfjes zijn de laatste 10 jaar als paddenstoelen uit de grond geschoten. Je kunt geen krant of blad meer open trekken zonder paginagrote factoring advertenties. Het lijkt wel een herhaling van het kopen van aandelen met geleend geld. De oude van dagen onder ons herinneren zich wellicht nog de Legio Lease folders die overal opdoken. Je werd een aantal jaren voor gek versleten als je geen aandelen kocht met geleend geld. De AFM wil kleine ondernemers waarschuwen.

Wat is factoring?

De meerderheid van de ondernemers heeft nog steeds geen idee wat factoring eigenlijk is. Factoring is, in zijn meest uitgebreide vorm, werkkapitaalfinanciering, debiteurenbeheer en kredietverzekering ineen. Je stuurt een kopie factuur naar de factoraar, die bij acceptatie meestal 90% van het factuurbedrag binnen een afgesproken aantal dagen betaald. De factoraar incasseert het factuurbedrag van jouw klant en rekent vervolgens met jou af. Hoeveel procent van het factuurbedrag dat jou kost hangt af van de afspraken en de werkelijke betalingstermijn die je klant heeft aangehouden.

Hierbij moet wel vermeld worden dat het onderdeel debiteurenbeheer soms een optie is. Je kunt het debiteurenbeheer dan zelf blijven doen en, net als bij een kredietverzekering, de vordering na een x aantal dagen overdragen aan de incasso afdeling van de factoraar.

Het percentage dat door de factoringmaatschappij wordt ingehouden wordt het factorloon genoemd.

De voordelen van factoring

Het mooie van factoring is dat je zeker weet wanneer je (het grootste deel) van je omzet ziet vertaald in banksaldo. Dat is goed voor de cashflow. Je hoeft zelf ook niet meer achter trage betalers aan. Dat doet het factoringbedrijf voor je. Wordt er niet betaald, dan draaien zij immers voor de schade op. Een hele geruststelling. De besparingen die je met factoring realiseert zijn minder afschrijvingen wegens oninbaarheid en de kosten van het debiteurenbeheer die je uitspaart.

Zitten er ook nadelen aan factoring?

Alles kost geld. Je moet het hele contract supergoed uitpluizen om te kunnen berekenen in welke scenario’s je wat kwijt bent aan factoring en wat je ervoor krijgt. Ik legde een MKB ondernemer uit wat factoring was, en hoeveel dat gemiddeld kost. 3 a 4 procent van de omzet. ‘Ik heb een offerte voor 1,5 procent’, kaatste deze gelijk terug. ‘Heb je het hele contract goed nagekeken, vroeg ik. Want je betaald soms ook opstartkosten, abonnementsgeld per maand of per jaar, een bedrag per klant per jaar, een bedrag per factuur/transactie en soms is de dekking bij schade beperkt. Zet al die kosten maar eens onder elkaar en zet het af tegen de omzet die je effectief laat factoren’. Vraag ook even na of het kredietrisico door de factoringmaatschappij wordt gedragen (non recourse factoring) of deels/volledig bij de klant (recourse factoring). Dat maakt heel wat uit.

Ik kom ook (exporterende) ondernemers tegen met een verhaal in de trant van ‘ik heb nee moeten zeggen tegen een heleboel orders omdat die partijen niet door de ballotage kwamen. Je vraagt je toch steeds af hoeveel omzet je dat nou heeft gekost’.

Factoring is veel te duur

Factoring is, afgezet tegen andere financieringsvormen, gewoon duur. Stel je normale betalingstermijn op facturen is 30 dagen en je kiest voor een factoringvorm die binnen 24 uur uitbetaald tegen 3% factor fee. Laten we er even vanuit gaan dat er geen andere kosten worden berekend. 3% voor 30 dagen is gelijk aan 36% op jaarbasis (3% x 12 maanden). Dat is veel hoger dan het gangbare tarief van 8% voor een zakelijk MKB krediet. De eerlijkheid gebied te zeggen dat van de 3% ook de kredietverzekering wordt betaald en indien van toepassing het debiteurenbeheer wordt uitgevoerd.

Ik kom met enige regelmaat ondernemers tegen die factoring hebben uitgeprobeerd. De reakties komen dan toch neer op ‘Ik heb het een jaar gedaan, maar ik vond het gewoon veel te duur’.

Een rekenvoorbeeld:

De gehele omzet van een bedrijf van 1 miljoen euro en de BTW van 21% wordt via factoring gefinancierd, Het bedrijf heeft een resultaat van 80.000 euro voordat de factoringkosten zijn verwerkt. Het factorloon is 3% van 1.121.000, te weten 36.300 euro (45% van het resultaat). Het uiteindelijke resultaat is dan nog maar 43.700 euro. Bijna de helft van je winst zit dan in de zak van de factoraar.

De AFM waarschuwt de kleine ondernemer

De AFM zocht in april 2021 de publiciteit op met de stelling dat ‘niet bancair krediet vaak duur is, spuugduur.’ De AFM wil kleine bedrijven tot maximaal 10 werknemers en ZZP-ers waarschuwen tegen torenhoge rentes en verborgen kosten. De factoringmarkt is niet gereguleerd, dus iedereen mag zich adviseur noemen. De adviseur ontvangt provisie, dus een voor de klant passend advies is op geen enkele wijze geborgd. Ik kan dat wel beamen. Er zijn tientallen soorten kosten, tarieven en voorwaarden die al dan niet gehanteerd worden. Vergelijken is lastig en ja, factoring is een relatief dure vorm van financiering.

Nog een paar weetjes over factoring

Er zijn grofweg drie vormen van factoring. Traditioneel, waarbij de gehele omzet van een bedrijf via het factoring bedrijf wordt voorgefinancierd, American factoring, waarbij de klant kiest welke facturen worden verkocht aan de factormaatschappij, flexibel en laagdrempelig. Daarnaast is er factuur financiering, waarbij alleen voorfinanciering wordt geboden zonder debiteurenbeheer, incasso en kredietverzekering.

Factoringmaatschappijen zijn geen gekke Henkie. Hun marge is klein en hun risico is groot bij oplichting en wanbetaling. Je eigen bedrijf moet eerst door de ballotage. Heb je een jonge BV zonder noemenswaardig vermogen en heb je als ondernemer geen mooi track record, dan is de kans dat er zaken wordt gedaan niet groot. Daarna gaan je klanten door de ballotage. Als een kredietverzekeraar daar geen limiet op afgeeft, dan worden die ook niet geaccepteerd. Soms wordt er pas zaken gedaan vanaf een omzet van een paar ton per jaar. Anders ben je gewoon niet interessant genoeg. De meesten beperken zich tot het factoren van debiteuren in Nederland. Enkele nemen ook de direct omliggende landen mee. Het is dus geen oplossing als je wereldwijd veel zaken doet. Een aantal factoringmaatschappijen bellen voor iedere ingediende factuur eerst met je klant om te vragen of de dienst is geleverd en de factuur akkoord is. Zit er ergens een klink in de kabel, dan gaat de uitbetaling niet plaatsvinden.

Factoring en je klant

Ondernemers die factoring overwegen hebben vaak angst dat hun klant daar niet blij mee gaat zijn. Factoring begint zo ingeburgerd te raken dat de meeste crediteurenadministraties niet gek meer opkijken van een telefoontje of mailtje van factoringmaatschappijen. Er is echter wel een belangrijk verschil. Voorheen had je zelf de klanten aan de lijn die uitstel van betaling wilden. Nu heb je het risico overgedragen aan een andere partij zonder band met jouw klant. Die zal je klant waarschijnlijk wat harder aanpakken dan die gewend is. De zeggenschap en controle daarover geef je wel uit handen. We kunnen natuurlijk allemaal doen alsof alle betalingsproblemen met factoring gelijk de wereld uit zijn, maar erg realistisch is dat niet. Spreek je een factorfee af van 2% voor een theoretische betalingstermijn van 30 dagen en maakt je klant daar feitelijk 60 dagen van, dan is de fee 4% geworden. En tel maar even door.  Het mes snijdt aan alle kanten.

Alles overwegende, wanneer zou je nou wel voor factoring willen kiezen?

Kies je voor zekerheid en gemak en lig je niet wakker van de kosten, dan kan factoring een prima (tijdelijke) oplossing zijn. Ben je zuinig en/of heb je maar een beperkte marge op je product of dienst, dan ligt factoring niet voor de hand.

ZZP-er loopt soms een heel hoog kredietrisico

Ik vind het nog belangrijker om naar je persoonlijke situatie te kijken. Voor een ZZP-er die voor een langere periode full time aan de slag gaat voor één opdrachtgever, met daartussen weer een bemiddelingsbureau, kan factoring een uitkomst zijn. Als je voor je volledige inkomsten een periode van één partij afhankelijk bent, zonder recht op sociale zekerheid, wil die zichzelf wellicht beschermen tegen wanbetaling of faillissement. En eerder kunnen beschikken over zijn geld. Ik heb het te vaak gezien. Ze werken door in goed vertrouwen en op basis van valse beloftes. Daarna gaan ze zo voor tienduizenden euro’s de boot in door één failliete eindklant of bemiddelaar. Zonder buffer kan dat uitlopen op een financiële ramp. Denk bijvoorbeeld even terug aan Imtech. Ik ken ZZP-ers die daar de laatste maanden voor nop hebben gewerkt.

Tip: laat je traag betalende klant zelf betalen voor factoring

‘Beste klant, wilt u later betalen? Natuurlijk kan dat.’ Wanneer factoring wél werkt is als je de kosten van factoring kunt doorbelasten aan je klant. Verhoog de verkoopprijs met 3 a 4% als de klant op 30 of 60 dagen wil betalen. Als je dat kan fiksen is factoring uiteraard een hele mooie oplossing. De vraag is natuurlijk of dat lukt.

Wat is het alternatief voor factoring?

Als ondernemer moet je twee zaken goed regelen. Bij de voordeur letten op de kredietwaardigheid van klanten en daar de betalingsvoorwaarden op aanpassen. Doe een creditcheck, laat bij twijfel vooruitbetalen of vraag om een garantie. De holding of de ondernemer zelf stelt zich persoonlijk garant voor de betaling door zijn lege BV met nauwelijks activa of negatief eigen vermogen. Dan moet je natuurlijk wel weten of de holding of de ondernemer privé wél kredietwaardig zijn. Je kunt ook een kredietverzekering overwegen.

Het tweede is de achterkant, het debiteurenbeheer. Dat moet goed geregeld zijn met technologie, mensen en procedures. Debiteurenbeheer is en blijft mensenwerk. Je klant wil door een mens te woord worden gestaan. Die mens moet ter zake kundig zijn en bovenal goed kunnen communiceren. Organiseer je dat niet in huis, besteed het dan uit.

Vindt je het lastig om een afweging te maken tussen factoring of alternatieven? Of wil je advies over de keuze van de factoringmaatschappij? We helpen je graag.

Mail of bel 088-0440068 voor advies over uw debiteur of over een oplossing voor al uw klanten.